De inschrijvingsmodule voor de SAP-najaarsdag op 12 november is nu geopend. Schrijf je hier snel in, het aantal plaatsen is beperkt!
Hieronder vind je het programma. Update 24 oktober 2019: alle lezingen zijn nu bekend, de informatie is toegevoegd.
SAP Najaarsdag 2019: Trauma en Levensloop
PROGRAMMA:
09.00 – 09.30 Koffie en registratie
09.30 – 09.35 Start en welkom
09.35 – 10.20 Plenaire lezing 1: Robert Vermeiren
10.20 – 10.45 Koffiepauze
11.00 – 12.00 Workshopronde 1
12.00 – 12.45 Lunch
12.45 – 13.45 Workshopronde 2
14.00 – 14.45 Plenaire lezing 2: Onno Meijer
14.45 – 15.15 Koffiepauze
15.15 – 16.00 Plenaire lezing 3: Nic van der Wee
16.00 – 16.15 Plenaire afsluiting
16.15 – 17.30 Jelgersmalezing: Eric Vermetten
Vanaf 17.30 Borrel /Diner!
Plenaire lezingen:
- Prof. dr. Robert Vermeiren – Trauma uit de spreekkamer
- Prof. dr. Onno Meijer – Programmering van het brein via de HPA-as: van knaagdier tot kliniek
- Prof. dr. Nic van der Wee – Onkwetsbaar? De psychobiologie van veerkracht
- Prof. dr. Eric Vermetten – Van 3MDR tot MDMA – verkenningen in de behandeling van PTSS
Je kunt kiezen uit de volgende workshops (twee workshops, inschrijving op basis van volgorde inschrijving):
1. Ketamine en psychedelica voor de behandeling van stress en trauma-gerelateerde stoornissen: lost in translation?
Gabriël Jacobs
Er is toenemende interesse in de potentiële therapeutische effecten van stoffen zoals ketamine, MDMA (ecstacy) en psilocybine voor de behandeling van stress en trauma-gerelateerde stoornissen. De voorstanders citeren studies die robuuste en repliceerbare effecten laten zien, terwijl de sceptici zich afvragen of die aanpak wel voldoende farmacologisch is onderbouwd. In deze interactieve workshop nemen Eric Vermetten en Gabriël Jacobs de AIOS mee in de argumenten van zowel de voorstanders als de sceptici van deze ontwikkeling in de psychiatrie.
2. Zwangerschap & Psychiatrie; zorg op maat
Irene van Vliet
Zwanger zijn en het krijgen van een kind is voor de meeste vrouwen een vreugdevolle gebeurtenis. Er zijn helaas ook vrouwen die niet kunnen genieten van zwanger zijn en het krijgen van een kind omdat ze somber of angstig zijn, of in de war raken. Voor deze vrouwen en hun naasten, en voor vrouwen die eerder psychiatrische klachten hadden en/of psychiatrische medicatie gebruiken, is eenduidige en professionele informatie en begeleiding en zorg ‘op maat’ belangrijk. Deze zorg op maat wordt geleverd door zogenaamde POP-poli’s. In het expertisecentrum Zwangerschap en Psychiatrie (POP-poli) van het LUMC participeren medewerkers van de afdelingen Neonatologie, Verloskunde en Psychiatrie. Dit expertisecentrum maakt deel uit van het Landelijk Kenniscentrum Psychiatrie en Zwangerschap (LKPZ). In deze workshop wordt een overzicht gegeven van de invloed van de wisselingen in vrouwelijke geslachtshormonen op psychiatrische symptomen en de consequenties daarvan op de behandeling en begeleiding van vrouwen die zwanger zijn, of de wens daartoe hebben. Er wordt besproken wat een behandelplan is en hoe dat ingezet kan worden. Ook de afwegingen bij een preconceptioneel advies komen aan de orde. Na afloop van de workshop heeft de deelnemer een eerste indruk van wat er bij zwangerschap en psychiatrie kan spelen en hoe daarbij te acteren.
3. Gevolgen, behandeling, preventie van kindermishandeling en hun neurobiologische trajecten
Mirjam Rinne
Kindermishandeling (ACE, Adverse Childhood Experiences) is een veel voorkomend fenomeen. De gevolgen op somatisch zowel als psychiatrisch gebied zijn uitgebreid. Nieuwe ontwikkelingen in het psychiatrisch wetenschappelijk onderzoek, zoals de aandacht voor de General pathology (p-)factor en geformuleerd in de Research Domain Criteria (RDoC) van het National Institute of Mental Health (NIMH) in de VS maken zich los van onderzoek gericht op diagnostische classificaties en richten zich meer op factoren als ontwikkeling en context. Binnen de ontwikkeling van het brein en in de interactie van onze genetische aanleg met de omgeving blijkt Kindermishandeling /ACE een belangrijke rol te spelen. In de workshop staan we stil bij de verschillende neurobiologische processen die traumatische ervaringen in de jeugd verbinden met kwetsbaarheid of weerbaarheid in reactie op trauma en proberen we de link te leggen naar de dagelijkse praktijk van de hulp aan slachtoffers van mishandeling in de jeugd en de mogelijkheden voor preventie.
4. Traumabehandeling hoe eerder hoe beter, maar nooit te laat.
Yanda van Rood
Het meemaken van traumatische of ingrijpende ervaringen is van alle leeftijden. Kinderen, volwassenen en ouderen kunnen te maken krijgen met gebeurtenissen die het leven bedreigen. De impact die dit heeft is enorm. Toch kan als de omstandigheden gunstig zijn herstel optreden. Treedt herstel niet op en blijft de traumatische ervaring onverwerkt dan heeft dit grote gevolgen voor de ontwikkeling en ontstaan er vroeger of later psychische en lichamelijke klachten. Imaginaire exposure (IE) en Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) zijn volgens de richtlijnen de eerste keus behandelingen voor post traumatische stress en PTSD EMDR is een geprotocolleerde methode die toegepast kan worden bij kinderen, volwassenen en ouderen. Hoe eerder trauma behandeling wordt ingezet hoe beter. Dus niet wachten en uitstellen maar zo snel als mogelijk behandelen. Maar ook geldt; het is nooit te laat. Dus ook de oude dame in het verpleeghuis kan profiteren van traumabehandeling.
5. Behandeling van gevoelens van walging na seksueel misbruik.
Jannetta Bos
Steeds al willen weten wat je zou kunnen doen met gevoelens van walging die ontstaan zijn ten gevolge van seksueel misbruik? Deze workshop wil de achtergrond van gevoelens van walging kort toelichten en een mogelijke interventie aanreiken voor wat je er in de praktijk mee kan gaan doen. Twintig jaar geleden publiceerde het British Journal of Psychiatry een artikel getiteld Disgust: The forgotten emotion in psychiatry (Phillips et al., 1998). Dit is de start geweest voor toenemende interesse voor de mogelijke rol van walging in diverse vormen van psychopathologie, waaronder posttraumatische stressstoornis. Er wordt tijdens de workshop kort ingegaan op hoe walging mogelijk een rol speelt in het ontstaan van- en het voortduren van PTSS symptomen. Er wordt een voorbeeld uit de klinische praktijk gegeven. In aanvulling op traumabehandeling zal informatie gedeeld worden over een interventie van twee sessies die ontwikkeld en onderzocht is door Jung en Steil (Jung & Steil, 2013) voor patiënten die nog steeds walging ervaren, hoewel ze behandeld zijn voor het als kind en/of volwassene meegemaakte seksuele misbruik. Via een rollenspel wordt de interventie getoond.
6. Effecten van (vroege) traumatisering op het leven erna
Roos van der Mast en Catrien Reichart
(Vroege) traumatisering waaronder verwaarlozing, mishandeling en misbruik in de kindertijd, kan levenslang negatieve effecten hebben op het optreden van psychische stoornissen, dagelijks functioneren en kwaliteit van leven. Zo komt het voor dat ouderen die voor het eerst op oudere leeftijd gediagnosticeerd worden met een posttraumatisch stressstoornis (PTSS), vooral vroege trauma’s rapporteren. Vaak zijn het nieuwe traumatische gebeurtenissen die oude trauma’s of een sluimerende PTSS doen herleven. Bekend is ook het reminiscentie-effect waarbij een inmiddels kwetsbare oudere vroegere trauma’s opnieuw lijkt te beleven, zoals bij dementie of delier. In deze interactieve workshop (film, expert, discussie) komen de effecten van traumatisering op jongere en oudere leeftijd aan de orde en worden verschillen in risicofactoren, fenomenologie en behandeling besproken.
7. Psychomotore therapie bij traumagerelateerde stoornissen
Judith Remijn
In deze workshop leert de aios meer over nonverbale behandelmethoden bij traumagerelateerde aandoeningen in de kinder- en jeugdpsychiatrie.
8. Traumabehandeling bij patiënten met een laag IQ; gewoon doen!
Jannelien Wieland en Erica Aldenkamp
Ongeveer 15% van de Nederlandse bevolking heeft een IQ onder de 85 en is dus zwakbegaafd of verstandelijk beperkt. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat mensen met een laag IQ een verhoogd risico hebben op zo ongeveer alle psychische stoornissen; inclusief posttraumatische stressstoornissen (PTSS). Op dit moment ontwikkeld zo’n zeven procent van de volwassen bevolking op enige moment in de levensloop PTSS klachten naar aanleiding van één of meer traumatische gebeurtenissen. Zorginstituut Nederland beschrijft in een recent rapport dat er sprake is van onder-diagnostiek en onder-behandeling van PTSS in de GGZ. Voor mensen met een laag IQ geldt dat het risico op onder-diagnostiek en onder-behandeling vermoedelijk nog veel groter is. De kans dat zij in hun leven te maken krijgen met misbruik (seksueel, psychologisch en/of fysiek) is 70 – 90% groter dan voor mensen met een gemiddelde intelligentie. Een IQ onder de 85 wordt in de GGZ echter vaak niet herkend en/of gezien wordt als reden voor exclusie van (trauma-)behandeling. In deze workshop staan we stil bij deze specifieke patiëntengroep. We bespreken op welke wijze de diagnostiek en behandeling binnen de reguliere GGZ kan plaats vinden en wanneer verwijzing naar gespecialiseerde centra op zijn plaats is. We staan kortom stil, bij de wijze waarop u uw expertise kan gaan inzetten voor deze patiëntengroep: ‘Traumabehandeling bij patiënten met een laag IQ; gewoon doen!’
9. Rondleiding Curium-LUMC
De aios krijgt een rondleiding op het terrein van Curium-LUMC, het academisch centrum voor kinder- en jeugdpsychiatrie in Oegstgeest (inclusief busvervoer).
Heb je nog vragen over het programma? Neem contact op met de organisatie.
