-Door dr. Thekla Vrolijk-Bosschaart, aios psychiatrie-
Al enige jaren is het handige ‘Leidse’ zakkaartje Psychiatrie in omloop met handvatten voor coassistenten en A(N)IOS voor het voeren van een anamnese, het uitvoeren van een psychiatrisch onderzoek en het opstellen van een structuurdiagnose en het maken van een behandelplan.
Kaartje KJP
Voor de Kinder- en Jeugd Psychiatrie is dit kaartje deels van toepassing, maar praktische handvatten voor het doen van een Kinder-Psychiatrisch Onderzoek (KPO) ontbraken nog. En een KPO verloopt anders dan een psychiatrisch onderzoek bij volwassenen. Om coassistenten en A(N)IOS in de Kinder- en Jeugdpsychiatrie te ondersteunen ontwikkelden wij daarom het eerste ‘Leidse’ zakkaartje Kinder- en Jeugdpsychiatrie.
Hiervoor gingen wij in gesprek met negen Kinder- en Jeugdpsychiaters uit vier verschillende instellingen (LUMC-Curium, het Kabouterhuis, Youz en GGZ-Centraal). Dit werd aangevuld met informatie uit bestaande protocollen en handboeken Kinder- en Jeugdpsychiatrie.
Twee versies: 0-12 jaar en 12-18 jaar
Omdat een kleuter niet te vergelijken is met een puber ontstonden er twee versies. In de eerste voor de jonge kinderen (0-12 jaar) worden praktische tips gegeven om spelenderwijs het KPO uit te voeren, en hoe spel kan worden ingezet om de verschillende facetten van het KPO te onderzoeken. Constructie-speelgoed leent zich bijvoorbeeld heel goed om de motoriek, aandacht en concentratie te toetsen maar ook om te kijken naar repetitief spel. Terwijl een knikkerbaan weer stereotype bewegingen kan uitlokken. We geven adviezen over de setting waarin je een KPO uitvoert en de opbouw van het (spel)onderzoek.
In de tweede versie richten we ons op het psychiatrisch onderzoek bij adolescenten. Hierbij staat het gesprek met de jongere centraal. Om een goed beeld te kunnen krijgen van een adolescent is het maken van contact essentieel, in dit kaartje gaan we in op hoe je dat het beste kunt doen, zowel qua gespreksvoeirng maar ook door gebruik van spelelementen. We geven voorbeelden van vragen die je kunt stellen als je bijvoorbeeld trauma’s of suïcidaliteit uitvraagt. Maar ook hoe je met behulp van ‘circulaire vragen’ de Theory of mind kunt toetsen. ‘Circulaire vragen’ lenen zich ook goed om samen met de ouders een probleem definitie op te stellen.
We hopen dat dit zakkaartje de drempel verlaagd voor coassistenten en A(N)IOS om zelf het KPO uit te voeren. Want alleen door het zelf te doen kun je goed ervaren hoe leuk de kinder- en jeugdpsychiatrie is! Daarbij is alle feedback welkom, en zullen we deze gebruiken voor het door-ontwikkelen van het Leids Kaartje KJP.
dr. Thekla-Vrolijk Bosschaart is aios Kinder- en Jeugdpsychiatrie. In het kader van haar eindreferaat voor de opleiding verrichtte zij kwalitatief onderzoek onder supervisie van dr. Anne Krabbendam en dr. Martijn van Noorden. Het onderzoek heeft geresulteerd in deze twee versies van het Leids Kaartje KJP. Op 23 maart 2023 houdt zij haar eindreferaat binnen het Consortium Psychiatrie Zuid Holland Noord.
