-Door Stephanie Bauduin, psycholoog en promovenda in het LUMC-
Bijna 20% van de Nederlandse volwassenen krijgt ooit te maken met een depressie. Om een diagnose te bevestigen kan je voor veel ziektes een bloed- of speekseltest afnemen. Dat noemen we biomarkers. Voor depressie zijn nog geen biomarkers bekend. Als zulke biomarkers wel bekend zouden zijn, dan zouden diagnostiek en behandeling verbeterd kunnen worden. Onderzoek heeft aangetoond dat de concentratie van het stresshormoon cortisol in het speeksel verhoogd is bij patiënten met stemmings-, angst- en somatoforme stoornissen (SAS-stoornissen) in vergelijking met gezonde controlepersonen. Deze test is echter niet geschikt om de verschillende stoornissen van elkaar te onderscheiden.
Onderzoek: Alfa-amylase bij depressie
In dit onderzoek hebben wij gekeken of het enzym alfa-amylase, dat ook gemeten kan worden in speeksel, wél geschikt is om depressie te onderscheiden van andere SAS-stoornissen. Alfa-amylase wordt afgegeven onder invloed van het autonome zenuwstelsel. De speekselconcentratie van zowel cortisol als alfa-amylase varieert over de dag. Voor het onderzoek hebben we speeksel verzameld van 812 patiënten met SAS-stoornissen en van gezonde controles. De deelnemers moesten op 7 verschillende momenten speeksel verzamelen om de variatie over de dag van de cortisol- en alfa-amylase concentratie in kaart te kunnen brengen. Hieruit bleek dat bij het ontwaken de alfa-amylase concentratie gemiddeld hoger was bij patiënten met depressie in vergelijking met zowel gezonde controles als patiënten met andere SAS-stoornissen. De avondwaarden van cortisol waren hoger bij zowel depressie patiënten als patiënten met andere SAS-stoornissen in vergelijking met gezonde controles, zoals eerder onderzoek al heeft uitgewezen.
Figuur: Speeksel alfa-amylase is hoger bij patiënten met depressie (MDD) dan bij controle proefpersonen en patiënten met andere SAS-stoornissen (MAS-disorders)
Een nieuwe biomarker?
Deze uitkomsten suggereren dat het meten van de alfa-amylase concentratie in het speeksel bij het ontwaken kan helpen om te differentiëren tussen depressie en andere SAS-stoornissen. Dit moet natuurlijk verder onderzocht worden, maar is misschien een belangrijke stap in de zoektocht naar een depressie-specifieke biomarker.
Een link naar het artikel vind je hier.
Heb je vragen of wil je meer weten over dit onderzoek, of ander LUMC-onderzoek? Contact
